सिड्नी – अष्ट्रेलियाको ठूलो शहर सिड्नीमा घर भाडा र आवासीय संकट गहिरिँदै जाँदा अर्थतन्त्रमा ठूलो नोक्सानी पुगेको तथ्य नयाँ अध्ययनले सार्वजनिक गरेको छ। सस्तो आवास अभाव र लामो यात्राका कारण मात्रै सिड्नीले वार्षिक करिब १० अर्ब डलर बराबरको उत्पादनशीलता गुमाइरहेको रिपोर्टमा उल्लेख छ।
रोजगारीमा प्रत्यक्ष असर
रिपोर्टअनुसार, काम गर्ने ठाउँ वरिपरि आवास महँगो भएकाले धेरै कर्मचारीहरू टाढा बस्न बाध्य छन्। यसले रोजगारीमा टिकाइ (retention) र भर्ना (recruitment) दुवैमा चुनौती थपेको छ। नियोक्ताहरूले आवश्यक जनशक्ति भर्ना गर्न गाह्रो भइरहेको र लामो आवागमनले कर्मचारीहरूको कार्यक्षमता कमजोर बनाइरहेको जनाइएको छ।
उपभोग खर्च घट्दै
UNSW Built Environment का प्रमुख प्रा. फिलिप ओल्डफिल्डका अनुसार, आवासीय खर्च बढ्दा त्यसको असर दैनिक खर्चमा देखिन थाल्छ।
उनले भने –
“यदि भाडा बढ्छ भने मानिसहरूले कफी, लन्च वा मनोरञ्जनमा खर्च कटौती गर्छन्। यसको प्रत्यक्ष असर साना, मध्यम र ठूला सबै व्यवसायमा पर्छ।”
सरकारको १० अर्ब डलर योजना
संघीय सरकारले भर्खरै १० अर्ब डलर लगानी गरेर ३०,००० नयाँ सामाजिक तथा सस्तो आवास निर्माण गर्ने योजना अघि सारेको छ। तर, विशेषज्ञहरूका अनुसार केवल नयाँ आवास निर्माण मात्र पर्याप्त हुँदैन। कार्यालय भवनलाई आवासीयमा रूपान्तरण गर्ने, कर प्रणालीमा सुधार गर्ने र दीर्घकालीन संरचनात्मक परिवर्तन आवश्यक रहेको सुझावसमेत आएको छ।
मेलबर्नमा पनि समस्या
मेलबर्नमा हालै गरिएको अर्को अध्ययनले देखाएको छ कि CBD क्षेत्रमा कार्यरत आधा आवश्यक सेवाका कर्मचारीहरू आफ्नो कार्यस्थलभन्दा २० किलोमिटर टाढा बस्छन्।
प्रा. ओल्डफिल्डका अनुसार –
“यदि व्यवसाय उच्च-सुविधायुक्त क्षेत्रमा छ भने कर्मचारीहरूले त्यहाँ आवास पाउन सक्दैनन्। उनीहरूले २०–३० किलोमिटर टाढाबाट आवागमन गर्नुपर्छ, जसले कर्मचारी टिकाइ, अनुपस्थिति र कार्यक्षमता सबैमा नकारात्मक असर पार्छ।”
उत्पादनशीलता र जीवनस्तरमा गिरावट
– कार्यस्थलभन्दा टाढा बस्दा लामो यात्राको समस्या हुन्छ।
– परिवारसँग बिताउने समय घट्छ, सामुदायिक जीवन कमजोर हुन्छ।
– यसले कर्मचारीको जीवनस्तर मात्र नभई उत्पादनशीलता र समग्र अर्थतन्त्रमा ठूलो घाटा पुर्याउँछ।
विशेषज्ञहरूले चेतावनी दिएका छन् – यदि आवासीय संकटलाई तत्काल सम्बोधन नगरिए भने यसले केवल सिड्नी मात्र नभई अष्ट्रेलियाको समग्र आर्थिक र सामाजिक प्रणालीमा दीर्घकालीन असर पार्नेछ।
