एजेन्सी । चट्याङ पर्नु ठूलो दुर्घटना हो । कयौं पटक चट्याङले घर, सवारी साधन, अग्लो भवनमा समेत नराम्ररी क्षति पु¥याउँछ, तोडफोड हुन्छ, तर के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि चट्याङ परेमा मानिसको शरीरमा के हुन्छ ? के असर पर्छ र त्यसको कुनै बच्ने उपाय छ ? आज हामी चट्याङको बारेमा कुरा गर्नेछौं ।
मानिसमा चट्याङ पर्यो भने के हुन्छ ? वास्तवमा, हालसालै कसैले सोसल मिडिया प्लेटफर्म कोरामा यस्तै प्रश्न सोधेको छ । यस्तो अवस्थामा हामीले तपाईलाई सहि उत्तर दिने निर्णय गरेका छौं ।
कोरामा मानिसहरूले के जवाफ दिए ?
सन्तोष अग्रवाल नामका व्यक्तिले भने- “अहिलेसम्म चट्याङ लागेकामध्ये १० प्रतिशतको मात्रै मृत्यु भएको छ । किनभने आकाशबाट झर्ने बिजुलीको तापक्रम र प्रवाह धेरै उच्च हुन सक्छ तर यो एक सेकेण्डको एक हजारौंदेखि पाँच सयौं भागसम्म मात्र रहन्छ । यो तातो प्यानलाई छोएर छिटो आफ्नो हात हटाउनु जस्तै हो, तर अझै पनि, यसको शक्तिको कारण आकाशबाट खसेको बिजुली, जसलाई हामीले तातो प्यानसँग नभई सूर्यको किरणसँग तुलना गर्छौं र धेरै क्षति पुर्याउँछ ।”
“सबैभन्दा पहिले, यसले शरीरको भागबाट छालामा छाप छोड्छ जुन भागबाट यो बाहिर निस्किएको भाग सम्म छ । यो चिन्ह रूखको जरामा ट्याटू जस्तो देखिन्छ । यसलाई ‘लिचटेनबर्ग फिग’ भनिन्छ । साथै, चट्याङ लागेर मानिस बाँच्न नसक्ने ती दश प्रतिशत अवस्थामा हृदयघातले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ ।”
कौटिल्य त्रिपाठी नामका एक व्यक्तिले भने– “कसैमाथि चट्याङ परेमा गम्भीर चोट पटक लाग्ने वा ज्यान समेत जान सक्छ । चट्याङ भनेको लाखौं भोल्ट बिजुली बोक्न सक्ने विद्युतीय डिस्चार्ज हो, र यसले मानिसलाई प्रहार गर्दा बिजुली शरीरमा छिरेर आन्तरिक तथा बाह्य क्षति पुर्याउन सक्छ ।”
चट्याङ पर्दा के नगर्ने ?
अब सत्य के हो भरपर्दो स्रोतबाट बताउँछौं । अमेरिकाको स्वास्थ्य एजेन्सी सीडीसीका अनुसार यदि तपाईं घर भित्र हुनुहुन्छ र बाहिर चट्याङ परेको छ भने घरभित्रको ट्याप वा धातुको पाइपलाई नछुनुहोस्, जसबाट पानी आउँछ । यस बाहेक विद्युतीय उपकरण, बन्द ढोका, झ्याल आदिलाई नछुनुहोस् र तार भएको फोन प्रयोग नगर्नुहोस् ।
यदि तपाईं बाहिर हुनुहुन्छ भने सबैभन्दा पहिले घर भित्र जाने प्रयास गर्नुहोस्, यदि सम्भव छैन भने शपिङ मल, अफिस आदि ठाउँमा जाने प्रयास गर्नुहोस् । चट्याङ पर्दा पहाडी क्षेत्रमा बस्नु हुँदैन । रुख, खम्बा वा कुनै अग्लो वस्तुको नजिक नउभिनुहोस् र भीडको बीचमा पनि नहुनुहोस् ।
कसैको जीवन कसरी बचाउने ?
अब चट्याङ पर्दा के हुन्छ र चट्याङ परेमा कसरी बच्ने भन्ने कुरा पनि बताउँछौं । चट्याङ परेमा छाला जल्न सक्छ र व्यक्तिलाई हृदयघात हुन सक्छ । अब कसैलाई चट्याङ पर्यो भने आफ्नो ज्यान जोगाउने तरिका जान्नुहोस् । चट्याङ परेको मानिसलाई देख्दा ज्यान नै खोसिएजस्तो लाग्छ । उसको लागि तत्काल चिकित्सा सहायताको व्यवस्था गरिनुपर्छ । तुरुन्तै सीपीआर दिनु पनि फाइदाजनक हुन्छ किनभने चट्याङ लागेका व्यक्तिको सास रोकिन सक्छ ।
