मुटु स्वास्थ्यलाई सुरक्षित राख्ने उपायबारे डेनमार्कमा गरिएको नयाँ अध्ययनले चकित पार्ने तथ्य सार्वजनिक गरेको छ। कोपेनहेगन युनिभर्सिटी अस्पतालका अनुसन्धानकर्ताहरूले पोटासियमको नियमित सेवनले मुटु सम्बन्धी समस्या २४ प्रतिशतसम्म कम गर्न सकिने निष्कर्ष निकालेका छन्। यसलाई विशेषज्ञहरूले “साधारण तर प्रभावकारी जीवनशैली सुधार” भनेका छन्।
पोटासियमको महत्व र पूर्वजहरूको खानपान
अनुसन्धानले देखाउँछ, हाम्रो पूर्वजहरूको दैनिक खानपान फलफूल र तरकारीमा आधारित थियो। त्यसैले उनीहरूको शरीरमा पोटासियम र सोडियमको अनुपात १०:१ रहन्थ्यो। तर आधुनिक जीवनशैली र प्रशोधित खानेकुराको बढ्दो प्रयोगले यो सन्तुलन उल्टिएर १:२ मा पुगेको छ। यसलाई मुटु स्वास्थ्यका लागि अत्यन्तै हानिकारक मानिन्छ।
पोटासियम शरीरभित्र अतिरिक्त सोडियम (नुन) हटाउन मद्दत गर्छ। यसले रक्तचाप नियन्त्रणमा राख्ने, धमनीमा दबाब कम गर्ने र मुटुमा अनावश्यक बोझ घटाउने काम गर्छ।
अन्य अनुसन्धान र विश्वव्यापी चेतावनी
बेलायतमा हालै गरिएको अर्को अध्ययनले पनि अधिकांश मानिसमा पोटासियमको कमी (deficiency) देखिएको छ। यसले मुटुघात, मुटु असफलता र अकाल मृत्युसम्मको जोखिम बढाउने पाइएको छ। स्वास्थ्य विज्ञहरूले यसलाई “मौन महामारी” (Silent Epidemic) को रूपमा लिएका छन्।
सजिलो समाधान : दैनिक जीवनमै सुधार
विशेषज्ञहरूका अनुसार समाधान सजिलो छ। दैनिक खानपानमै पोटासियमयुक्त खानेकुरा थप्नाले उल्लेख्य सुधार ल्याउन सकिन्छ।
- केरा : सजिलै उपलब्ध हुने फल, पोटासियमको उत्कृष्ट स्रोत।
- पालुङ्गो (Spinach) : तरकारीका परिकारमा प्रयोग गर्न सकिने सस्तो र पौष्टिक विकल्प।
- एभोकाडो, बदाम वा नट्स : सलाद वा नास्तामा प्रयोग गर्दा स्वास्थ्यलाई दीर्घकालीन फाइदा।
यी साना तर नियमित अभ्यासहरूले शरीरलाई सन्तुलनमा राखेर मुटु रोगको जोखिम घटाउन सक्ने विज्ञहरूको विश्वास छ।
नेपाली समाजका लागि सन्देश
नेपालमा पनि प्रशोधित खाना, डिब्बाबन्द नुडल्स, चिप्स, फास्ट–फूड र अत्यधिक नुनयुक्त परिकारको प्रयोग बढ्दै गएको छ। यसले उच्च रक्तचाप, मधुमेह र मुटु रोगका बिरामीको संख्या बढाइरहेको स्वास्थ्यकर्मीहरूको चेतावनी छ।
यस अध्ययनले नेपाली समाजलाई पनि फलफूल, हरियो सागसब्जी र स्थानीय उत्पादनमा फर्किनुपर्ने सन्देश दिएको छ।
नयाँ अध्ययनले पुष्टि गरेको छ — साधारण खानपान परिवर्तन, विशेषगरी पोटासियमयुक्त खानेकुराको नियमित सेवन, ले मुटु स्वास्थ्यलाई उल्लेख्य सुधार गर्न सकिन्छ। प्रशोधित खाना घटाउँदै प्राकृतिक स्रोतमा ध्यान दिनु नै दीर्घकालीन मुटु स्वास्थ्यको आधार हो।
