
मेलबर्न । कृत्रिम रूपमा चिनी मिसाइएको सफ्ट ड्रिंक सेवन गर्ने बानीले टाइप–२ मधुमेह हुने सम्भावना उल्लेख्य रूपमा बढाउने नयाँ अध्ययन सार्वजनिक भएको छ। अष्ट्रेलियाको मोनाश विश्वविद्यालय, मेलबर्नका अनुसन्धानकर्ताले गरेको यस अध्ययनले दैनिक रूपमा यस्तो पेय पदार्थ सेवन गर्ने बानीले स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पार्ने देखाएको हो।
अध्ययनको निष्कर्ष
अनुसन्धानअनुसार, दिनमा एउटा कृत्रिम चिनीमिश्रित सफ्ट ड्रिंक पिउनाले मधुमेहको जोखिम करिब ३८ प्रतिशतले बढ्छ। विगतमा चिनीमिश्रित (Sugar-sweetened) पेय पदार्थहरूले मधुमेह र मोटोपनासँग प्रत्यक्ष सम्बन्ध देखाइएको भए पनि यो नयाँ अध्ययनले कृत्रिम रूपमा चिनी मिलाइएका (Artificially sweetened) पेय पदार्थहरूले पनि त्यस्तै स्तरको खतरा निम्त्याउने तथ्य उजागर गरेको छ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले शरीरको तौललाई नियन्त्रणमा राखेर समेत अध्ययन गर्दा कृत्रिम चिनी र मधुमेहबीचको सम्बन्ध बलियो रहेको देखाएका छन्। यसले यी स्वीटनरहरूले मानव शरीरको मेटाबोलिजमलाई प्रत्यक्ष असर गर्ने संकेत गर्दछ।

अष्ट्रेलियामा मधुमेहको अवस्था
हाल अष्ट्रेलियामा करिब १३ लाख मानिस टाइप–२ मधुमेहबाट प्रभावित छन्। अधिकांश केस खानपान र जीवनशैलीसँग जोडिएका छन्। चिनीमिश्रित ड्रिंक सेवन मधुमेहको प्रमुख कारण मानिँदै आएको छ तर यो अध्ययनले अब कृत्रिम विकल्प पनि त्यति नै हानिकारक हुन सक्ने चेतावनी दिएको छ।
विशेषज्ञको भनाइ
मोनाश विश्वविद्यालयकी प्राध्यापक बारबोरा डे कर्टेनले भनिन्,
“कृत्रिम चिनीमिश्रित ड्रिंकहरूलाई धेरैजसो अवस्थामा मधुमेहको जोखिममा रहेका व्यक्तिलाई चिनीमिश्रित पेयको विकल्पका रूपमा सिफारिस गरिन्छ। तर हाम्रो नतिजाले देखाउँछ, यी आफैंमा स्वास्थ्यका लागि जोखिमपूर्ण हुनसक्छन्।”
उहाँले उपभोक्ता मात्र नभई नीतिनिर्माताहरूले पनि यसलाई गम्भीरतापूर्वक लिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो।
“हामी चिनीमिश्रित पेय पदार्थमा कर लगाउने जस्ता कदमलाई समर्थन गर्छौं। तर हाम्रो अध्ययनले देखाउँछ कि कृत्रिम चिनीमिश्रित विकल्पहरूतर्फ पनि ध्यान दिनु आवश्यक छ,” प्राध्यापक डे कर्टेनले भनिन्।
नीतिगत सन्देश
विशेषज्ञहरूले यस अध्ययनलाई उपभोक्तालाई सचेत गराउने मात्र नभई सरकारले पेय पदार्थ उद्योगलाई नियमन गर्ने नीतिगत निर्णयहरू लिनुपर्ने सन्देशका रूपमा लिएका छन्। चिनी र कृत्रिम चिनी दुवै मिसाइएको पेय पदार्थको सेवनलाई घटाउन कर प्रणाली, सचेतना कार्यक्रम र उपभोक्ता स्वास्थ्य शिक्षा आवश्यक रहेको विज्ञहरूको निष्कर्ष छ।
